Cây xạ đen

Cây xạ đen là loại thảo dược quý trồng chủ yếu ở vùng núi cao Hòa Bình. Xạ đen được mệnh danh là “Cây ung thư” bởi vì theo nhiều nghiên cứu đã chỉ ra nó có tác dụng tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị ung thư hiệu quả. Hãy tìm hiểu trong bài viết dưới đây để có thêm thông tin về loại thảo dược này nhé!

Cây xạ đen là cây gì?

Cây xạ đen có tên khoa học là Celastrus Hindsii Benth. Ngoài ra, loại cây này còn có một số tên gọi khác như: cây dây gối, cây bạc giải, cây bạch vạn hoa.

• Là loại cây dây leo thân gỗ, cây mọc hoang thì thân cây thường bám vào các cây lớn, đan xen nhau.
• Cây xạ đen phát triển trong khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa với nhiệt độ dao động trong khoảng 22 – 23 độ C.
• Đất trồng xạ đen thường là loại loại đất đỏ, đất cát pha, đất thịt có độ tơi xốp, đủ độ ẩm và không được ngập úng.

Đặc điểm, phân bố cây xạ đen

Cây xạ đen có một số đặc điểm nổi bật mà bạn dễ dàng nhận thấy như:

• Thân cây xạ đen: khi trưởng thành có chiều cao từ 3-10 mét. Khu chặt vào thân cây thì sẽ có nhựa đen chảy ra và thân cây sẽ chuyển sang màu đen. Vì vậy người ta mới gọi loại cây này là xạ đen.
• Cành cây: lúc nhỏ cành có lông và màu xám. Khi cây lớn cành sẽ chuyển sang màu xanh hơi ngả nâu và vẫn có lông.
• Lá cây xạ đen: hình bầu dục, cuống lá ngắn, không có lông và rụng theo mùa
• Hoa: màu trắng và thường nằm ở vị trí đầu cành, hoa dài khoảng 5cm.
• Quả: có hình dáng giống quả trứng, dài 1cm và mọc theo chùm. Quả non có màu xanh, khi quả chín chuyển sang màu vàng cam.

Cây xạ đen có mặt ở nhiều tỉnh thành nước ta, trong đó vùng đồi núi phía bắc như Hoà Bình, Lạng Sơn, Ninh Bình và Thừa Thiên Huế là khu vực có nhiều cây xạ đen nhất. Đặc biệt, hiện nay khu vực Lương Sơn – Hòa Bình đang nhân giống và trồng cây xạ đen với quy mô lớn phục vụ nguyên liệu cho y học.

Thành phần hóa học cây xạ đen

Các thành phần được nghiên cứu và tìm thấy trong loài cây này gồm:

• Nhóm hợp chất Polyphenol có: rutin, axit lithospermic, axit lithospermic B, axit rosmarinic…
• Nhóm hợp chất Triterpen, Sesquiterpene: loranthus, axit glucose syringic, emarginate E, lupenone…
• Một số nhóm hợp chất khác: flavonoid, axit amin, tanin…

Công dụng cây xạ đen

Cây xạ đen có rất nhiều công dụng với sức khỏe, trong đó có một số công dụng nổi bật phải kể đến như:

• Ngăn ngừa sự phát triển của khối u: hợp chất polyphenol, flavonoid, quinone trong xạ đen có khả năng ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư và ngăn ngừa hình thành khối u mới.
• Đẩy lùi quá trình oxy hóa: trong cây xạ đen có chứa flavonoid có khả năng ngăn ngừa quá trình oxy hóa các gốc tự do bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây ung thư.
• Giúp ổn định huyết áp: sử dụng cây xạ đen mỗi ngày giúp ổn định huyết áp, đặc biệt với ai đang bị cao huyết áp. Còn những người huyết áp thấp thì nên kết hợp xạ đen với gừng.

• Giải độc cho gan: thành phần trong cây xạ đen có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm gan, xơ gan, men gan cao rất hiệu quả.
• Cải thiện giấc ngủ: cây xạ đen rất tốt với người bị suy nhược cơ thể và thường xuyên bị mất ngủ. Loại cây này còn có tác dụng cải thiện tuần hoàn máu hỗ trợ điều trị chứng hoa mắt chóng mặt.

Cây xạ đen có mấy loại?

Theo nhiều nghiên cứu thì cây xạ chỉ có duy nhất một loại. Còn thực tế loại cây này có một số loại cây họ xã đó là: cây xạ vàng, xạ đỏ, xạ trắng hay xạ cạn.

Và như đã nói ở trên thì loại cây này có một số đặc điểm nhận dạng rất đơn giản.

Cách sử dụng cây xạ đen

Tất cả các bộ phận của cây xạ đen từ cành, lá, thân đều có thể dùng được.

• Phần lá cây xạ đen thì bạn có có thể ngắt và sử dụng mọi thời điểm nhưng phần cành, thân cây cần đợi đến lúc cây già mới nên cắt vì khi đó cây mới có dược tính tốt nhất.
• Các phần bộ phận của cây xạ đen sau khi thu hoạch thì rửa sạch, để ráo nước rồi cắt thành từng đoạn ngắn đem sấy hoặc phơi khô. Sau khi ra thành phẩm khô thì đem xạ đen đóng túi để vào nơi thoáng mát, khô ráo và sử dụng dần.

• Tùy vào từng bài thuốc mà liều lượng sử dụng cây xạ đen sẽ có sự khác nhau. Khuyến cáo nếu bạn muốn đạt công dụng tốt nhất thì trước khi sử dụng thì nên hỏi ý kiến của bác sĩ.

Uống nước xạ đen hàng ngày có tốt không?

Xạ đen là loại cây thảo dược có nhiều công dụng tốt với sức khỏe tuy nhiên mỗi ngày bạn chỉ nên uống khoảng 10- 20g xạ đen sắc lấy nước. Ngay cả khi bạn kết hợp với các loại thảo dược khác thì cũng không nên vượt qua số lượng quy định này. Uống xạ đen hằng ngày sẽ tốt nếu bạn uống đủ liều lượng nên hãy lưu ý điều này nhé!

Tác hại của cây xạ đen

Việc sử dụng cây xạ đen với liều lượng không phù hợp hoặc không theo chỉ dẫn của bác sẽ có thể dẫn tới một số tác hại.

• Sử dụng quá nhiều cây xạ đen có thể gây hoa mắt, chóng mặt và nhức đầu.
• Không uống thuốc có chứa cây xạ đen đã để qua đêm vì có thể gây đau bụng, đi ngoài.
• Cây xạ đen khi sử dụng có thể gây buồn ngủ vì vậy nếu uống vào buổi sáng hãy pha loãng nhé!
• Có thể gây tác dụng phụ với những người đang có khối u gây căng thẳng, mệt mỏi.

Lưu ý khi sử dụng cây xạ đen

Cây xạ đen có nhiều công dụng với sức khoẻ, tuy nhiên trong quá trình sử dụng bạn nên lưu ý những điều sau:

• Khi uống nước xạ đen bạn nên kiêng rượu bia và các loại đồ uống có cồn.
• Không ăn chung rau muống, giá đỗ với cây xạ đen.
• Kiêng thịt chó nếu bạn đang sử dụng thuốc cây xạ đen
• Với những người lần đầu uống xạ đen nên uống lượng nhỏ trước để tránh tình trạng bị đau bụng đi ngoài
• Phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ cần cẩn trọng khi sử dụng cây xạ đen.

Trồng và thu hoạch cây xạ đen

• Để trồng cây xạ đen trước tiên bạn hãy chuẩn bị cây giống và đất trồng nên trồng trên nền đất đỏ, đất cát pha tơi xốp, đất thịt có độ ẩm.
• Tiến hành đào hố trước khi trồng 10-15 ngày, khoảng cách các hố trồng 1,0 x 1,0 mét.
• Khi trồng cây đặt hóm vào giữa hố, bón lót bằng phân chuồng và phân NPK. Sau đó lấp kín gốc cây và phủ thêm rơm rạ hoặc bèo tây lên mặt luống để giữ độ ẩm và tạo mùn giúp đất được tơi xốp.
• Thu hoạch cây xạ đen rất đơn giản bạn có thể dùng cưa tay hoặc kéo để cắt cành. Chú ý, thu hoạch một cách nhẹ nhàng để không làm ảnh hưởng tới gốc cây.

Hoa và quả cây xạ đen có uống được không?

Hoa và quả xạ đen đều có thể được sử dụng để làm trà uống nước. Hoa và quả sau khi hái về thì đem phơi khô, sau đó sao vàng hạ thổ. Mỗi lần uống chỉ nên sử dụng khoảng 40g và pha cùng nước nóng.

Cây xạ đen giá bao nhiêu và mua cây giống ở đâu?

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều cơ sở cung cấp cây xạ đen giống tại các nhà vườn, trang trại cây giống. Tuy nhiên bạn nên lựa chọn cơ sở cung cấp cây giống uy tín để đảm bảo cây trồng được sinh trưởng, phát triển tốt nhất.

Những thông tin về cây xạ đen đã giúp bạn có thêm kiến thức khi sử dụng loại cây này. Đừng quên truy cập website của Vườn Thảo Dược để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về cây cối nhé!